4 Mayıs 2020 Pazartesi

Ankara’nın Tarihi Alışveriş Adresi: Çıkrıkçılar Yokuşu

Ankara’nın tarihi Çıkrıkçılar Yokuşu. Vehbi Koç gibi nice iş adamı ve politikacıyı ülkeye kazandırmış bu yokuşun esnafı, şimdi göğü delen alışveriş merkezleri ile mücadele ediyor. Ankara’nın tarihi pazar yeri olan Çıkrıkçılar Yokuşu, tarihten günümüze geleneksel dokusunu koruyor.

Ulus Semti’nde bulunan Çıkrıkçılar Yokuşu, Ankara Tiftik Keçisi’nden elde edilen yünün çıkrıklarla eğrilip kumaş dokunan tarihi çarşısı. Güler yüzlü esnafı ve alışveriş mozaiği ile insanlara ilginç ve renkli bir görüntü sunan çarşı, alışveriş merkezlerinin tek fiyat uygulaması ve rekabetine karşın her bütçeye uygun ürünleri ile Ankaralıların gözde mekânları arasında olmaya devam ediyor. Çarşının sokakları, sokakta icra edilen mesleğe göre isim alıyor. Nalbantlar, Kavaflar, Saraçlar, At Pazarı ve Çıkrıkçılar gibi farklı sokak isimleri ile anılıyor ama yaşam standartlarının farklılaşması ile birlikte bu meslekler zamanla önemini kaybediyor. Birçok kez yangın olayı ile karşılaşan Çıkrıkçılar Yokuşu şimdilerde ayakta kalma mücadelesi veriyor. 
Çocukluğundan beri Çıkrıkçılar Yokuşu’nda esnaflık yapan birçok esnaf burada hala zamana karşı direniyor. Konuştuğumuz esnaflar, esnaf arası ilişkilerin iyi olduğunu ancak eskiden daha iyi ve sıcak olduğunu dile getirdiler. Birçok esnaftan edinilen bilgileri şu kelimelerle özetleyebiliriz: “Eskiden, maddiyatçılık çok fazla yoktu. Herkes herkesin derdine koşardı. Elinden geldiğince yardım ederdi. İnsanlarda her şeyi ben kazanayım hırsı yoktu. Esnaf, ‘Ben bugün siftahımı yaptım nafakamı aldım’ derdi.  İnsanlar şimdi daha bencil. Maddiyat daha çok önem kazandı. Maddiyatın önem kazanmasıyla birlikte esnaf arasındaki ilişki de bozuldu, çöktü. Eski sıcak samimi ilişkiler ve yardımlaşmalar kalmadı.” 
 Alışveriş merkezlerinde her ürünün tek fiyatı var. İnsanların aldatılmaması açısından tek fiyat uygulaması güzel bir fikir. Çarşı esnafına bunu sorduğumuz zamansa aldığımız cevap şöyle oldu: “Biz de zamanında çarşı esnafı olarak tek fiyat uygulaması yapalım dedik. Bu seferde insanların pazarlık etme arzu ve istekleri ortadan kalkıyor. İnsanlar için pazarlığın bir ihtiyaç olduğu kanısına vardık. İnsanlar bu mücadeleyi vermek istiyor. Bundan dolayı eski usul alışverişe devam etme kararı aldık. Bunun avantajlı ve dezavantajlı tarafı da var. İnsan psikolojik olarak pazarlık yapınca rahat hissedebiliyor. Ama dezavantaj olarak tüketiciye mal tedarikinde farklı fiyatlar ortaya çıkabiliyor.” 
Çıkrıkçılar Yokuşu Ankara’nın en eski yerlerinden biridir. Otantik özellikler taşıyan yerlerin mutlaka korunması lazım. Geleceğe de miras olarak aktırılması gerekiyor. Objektif olarak baktığımız zaman Altındağ Belediyesi’nin buralara verdiği çok büyük destek var. Çok güzel yenileme çalışması yaptı. Kale ve Hamamönü çevresinde bunu görebilirsiniz. Çıkrıkçılar yokuşu esnafı, insanların bu tarihi çarşıya gelip alışveriş yapmalarının hem onlar için hem de çarşı esnafı için daha sağlıklı ve kazançlı bir alışveriş olacağını söylüyorlar. 

Çıkrıkçılar Yokuşu Hakkında Bilgi
Beş asırlık geçmişi ile Anadolu’nun en eski yaşayan alışveriş merkezlerinden biri olan Çıkrıkçılar Yokuşu’nun iki yanındaki manifaturacılar, perdeciler, tuhafiyeciler genellikle el ürünleri satarlar. Yurdun dört bir yanından getirilen dokumalar, çeşitli bezler, seccadeler, duvar halıları, sofra örtüleri, döşemelikler, yazmalar, çevreler, yemeniler, şallar, şalvarlar, kadifeler. 
Bu yokuşta, tahta, ağaç oyma işleri de yapılır. Bebe beşiği, çeyiz sandığı, düvenciler, tabutçular, özellikle yün eğirmek için yapılan çıkrıkçılar da hep bu yokuştadır. Yokuşun bitimine yakın yerde hırdavatçılar tipik Ankara esnafının davranış ve geleneklerini yansıtırlar. Bakırcılar Çarşısı ise bakırın kızıllığının pirincin sarısına karıştığı, küçük çekiçlerden çıkan ritmik seslerin müziğe dönüştüğü bir ortamdır. Çarşı; birbirleriyle kesişen sokaklar, geçitler, pasajlar, labirentler arasında yer alan dükkan ve mağazaları ile adeta bir bayram yeri gibidir ve burada yok yoktur! Çarşıda ağırlıklı olarak manifaturacılar, ev tekstili mağazaları, perdeciler, konfeksiyoncular, ve tuhafiyeciler göze çarpar. Ankaralılar ev tekstili ihtiyaçlarının büyük bir bölümünü buradaki mefruşatçılar ve manifaturacılardan temin ederler. Öte yanda çarşıda geniş bir yelpazede halıcı ve mobilyacılar, elektrikli cihaz ve malzemeciler, nakliyeciler, inşaat malzemeleri satıcıları, hırdavatçılar, inşaat müteahhitleri, hazır ayakkabı imalatçıları, kırtasiyeciler, eczacılar, makine ve madeni eşyacıları, matbaacılar, mücellitler, fotoğraf malzemesi satanlar, hurdacılar, nalburlar, kuyumcular, saraciye imalatçıları, tıbbi cihaz satıcıları yer alırlar. 

--

Ankara'nın en eski alışveriş adresi: Çıkrıkçılar Yokuşu
Ulus'taki romanlara konu olan Çıkrıkçılar Yokuşu, Ankara'nın ilk alışveriş adresi olarak biliniyor.

Ankara’nın ilk yerleşim yerlerinden Ulus’taki Çıkrıkçılar Yokuşu yıllarca alışverişin merkezi oldu. İstanbul’daki Eminönü ile kıyaslanan çarşının geçmişi Osmanlı dönemine kadar uzanıyor. Ankara’nın çeşitli mahallelerinden, çevre köy ve kasabalardan gelenlerin her türlü alışverişini karşıladığı yerdeki çarşı.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder